Fecha celebración: 3º sábado de agosto
Importancia: Festa Gastronómica declarada de Interese Turístico Galego polo Consello da Xunta, reunido en data 17 de xuño de 1999.
Actos: Pregón. Concurso-degustación. Entrega de Premios. Poxa empanadas gañadoras. Cea de Peñas. Festival Esmorga Folk de música tradicional.
A festa celébrase dende o ano 1974, e figura entre as festas máis sonadas de Galicia por ser a primeira en exaltar un produto tan galego e pola singularidade dos actos organizados, que sempre van da man da Asociación de Amigos da Empanada e das Peñas inscritas nun número preto das 150.
Organización: Fundamentalmente consiste na celebración dun concurso de empanadas nas categorías de restaurantes e amas de casa que pasa polas fases de presentación do produto, selección de finalistas, degustación e valoración por xurado experto.
Posteriormente remata coa poxa das premiadas e posterior consumo en grupos de personas organizados baixo a denominación de "Peñas".
Durante a xornada festiva sucédense diversos actos populares con actuacións de bandas de música, grupos de baile rexional e de música tradicional. Así o mandan as bases dos estatutos da organización.
O Festival Esmorga Folk
Hoxe adquiriu seña de identidade o Festival Esmorga Folk de claro contido “celta” e raíces populares. Comezou celebrándose o mesmo día da festa da empanada, e desde hai anos vénse realizando o día anterior ao gran acontecemento festivo-gastronómico. Por este festival pasaron grupos do máis alto nivel nacional e internacional, Carlos Núñez, Leilía, Mercedes Peón, Xosé Manuel Budiño, Quempallou, A Roda, Os Cempés, Milladoiro ou Chieftains son algúns dos grupos que reuniron neste festival a miles de persoas.
Os Pregoeiros e Prestixiosos Convidados
Da importancia adquirida dan boa conta tanto o prezo acadado por unha empanada premiada, ata preto dos 3.000 euros, coma os pregoeiros que cada ano cantan as excelencias dun produto con identidade propia. Cabe lembrar persoaxes moi destacados da vida cultural como Camilo José Cela ou Alfredo Conde e da vida política como Manuel Fraga, Xerardo Fernández Albor, Xosé Cuiña, José Luis Barreiro... Tamén de prestixiosos xornalistas, como Fernando Onega, María Rey, Pilar Cernuda, Pepe Domingo Castaño, José Mª Carrascal, Luis Rial… e persoeiros do mundo do cine e teatro como Carlos Blanco, Luis Zaera, Mela Casal, Gloria Ferreiro, Xacobo Pérez e un longo etcétera.
Outras colaboracións fundamentais, sempre estiveron no deseño do cartel anunciador, feito por artistas de sona, sobresaíndo Saavedra Pita, gran amigo da Festa, e os pintores Fondevila e Marisa Miguélez entre os amigos da empanada do Concello.
Fuente: turismosilleda.es